جرایم رایانه ای
تاریخچه
??براساس مطالعات صورت گرفته منشاء پیدایش جرم کامپیوتری و اینترنتی به قضیه رویس برمی گردد؛ رویس که بعد از بی مهری مسئولان یک شرکت فروش عمده میوه و سبزی، به عنوان حسابدار آنها انتخاب می شود از طریق کامپیوتر اقدام به حسابرسی کرده و با تغییر قیمت ها و تنظیم درآمد جنس ، مبلغی از مرجع آن را کاهش و به جای خاص واریز می می کند.
رویس با ظرافت خاصی قیمت ها را تغییر می داد ، بعد از آن با نام ۱۷ شرکت محل و طرف قرارداد ، چک های جعلی صادر و از آن حساب برداشت می کرده به طوری که در کمتر از ۶ سال بیش از یک میلیون دلار بدست آورده است اما به علت نداشتن مکانیزم برای توقف این روند، رویس خودش را به محاکم فضایی معرفی می کند و به ۱۰ سال زندان محکوم می شود .بدین ترتیب زمینه پیدایش جرم رایانه ای شکل می گیرد و دادگاه را به تدوین قوانین مدون وا می دارد.
??براساس اطلاعات موجود اولین جرم اینترنتی در ایران در تاریخ ۲۶ خرداد ۱۳۷۸ به وقوع پیوست. یک کارگر چاپخانه و یک دانشجوی کامپیوتر در کرمان اقدام به جعل چک های تضمینی مسافرتی کردند و چون تفاوت و تمایزی چندان بین جرم کامپیوتری و جرم اینترنتی وجود ندارد، عمل آن ها به عنوان جرم اینترنتی محسوب می شود.
بطور کلّی جرایم رایانه ای را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
✅ جرایم رایانه ای سنتی:
جرایمی هستند که با همان شرایط قانونی و از طرق مرسوم ارتکاب می یابند. لذا این گونه جرایم بوسیله رایانه نیز ارتکاب می یابند و قانونگذار، ارتکاب بوسیله رایانه را به عنوان جزئی از اجزاء عنصر مادی آنها یا عامل تشدید و یا تخفیف مجازات آنها ذکر نکرده باشد مانند کلاهبرداری و سرقت
✅جرایم رایانه ای مدرن:
جرایم رایانه ای مدرن، جرایمی هستند که غالباً پس از پیدایش رایانه ای بوجود آمده اند و با پیشرفت رایانه تحول پیدا کرده اند، که به موجب قانون رایانه به عنوان موضوع و یا ابزار جرم و جزئی از اجزاء تشکیل دهنده عنصر مادی آنها را تشکیل می دهند مانند ایجاد اختلال در داده ها و جرایم مجازی
قانون جرایم رایانه‌ای در ایران
قانون جرایم رایانه ای در ایران مشتمل بر ۵۶ ماده و ۲۵ تبصره است
این قانون در جلسه علنی مورخ ۵ خرداد سال ۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۰/۳/۱۳۸۸ به تأیید شورای نگهبان رسید.
نمونه های محتوای مجرمانه علیه عفت و اخلاق عمومی
۱٫ اشاعه فحشا و منکرات
۲٫ تحریک، تشویق، ترغیب، تهدید یا دعوت به فساد و فحشا و ارتکاب جرایم منافی عفت یا انحرافات جنسی
۳٫ انتشار، توزیع و معامله محتوای مستهجن
۴٫ تحریک، تشویق، ترغیب یا تهدید افراد به دستیابی به محتوای مبتذل
۵٫ استفاده ابزاری از افراد در تصاویر و محتوا، تحقیر و توهین به جنس زن، تبلیغ تشریفات و تجملات نامشروع و غیرقانونی
نمونه محتوای مجرمانه علیه مقدسات اسلامی
۱٫ محتوای کفرآمیز و مخالف موازین اسلامی
۲٫ اهانت به دین مبین اسلام و مقدسات آن
۳٫ اهانت به هر یک از پیامبران یا چهارده معصوم
۴٫ تبلیغ به نفع گروه منحرف و مخالف اسلام
۵٫ نقل مطلب از نشریه و رسانه ی منحرف و تبلیغ آن
۶٫ اهانت به امام خمینی (ره) و تحریف آثار ایشان
۷٫ اهانت به مقام معظم رهبری و سایر مراجع مسلم تقلید
نمونه محتوای مجرمانه علیه نهادها و سازمان های حکومتی و عمومی
۱٫ اهانت نسبت به مقامات و نهادها
۲٫ تهمت زدن به مقامات و نهاد ها
۳٫ نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی علیه مقامات و نهادها
نمونه محتوای مجرمانه در امور سمعی بصری و مالکیت معنوی
۱٫ انتشار و سرویس دهی بازی های رایانه ای دارای محتوای مجرمانه
۲٫ معرفی آثار سمعی بصری غیرمجاز به جای آثار مجاز
۳٫ عرضه تجاری آثار سمعی بصری بدون مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
۴٫ تشویق و ترغیب به نقض حقوق مالکیت معنوی